Loét miệng, lưỡi hay hay theo lý giải của Đông y.

TTND

BS cao cấp Nguyễn xuân Hướng. Nguyên do sinh bệnh:  Chứng tâm vị (tim và bao tử) hỏa thịnh là do hỏa nhiệt thiêu đốt ở hai tạng này làm cho sự vận hóa mất thường nhật, phần đông do vị khí không giáng xuống, hỏa tà ngày một tăng lên, phần nhiều do ăn thức ăn cay nóng, uống nhiều rượu, bia hoặc do tà khí uất kết lâu ngày hóa hỏa.

Triệu chứng: Miệng lưỡi mọc mụn có màu đỏ, hoặc loét từng đám, chân răng sưng đau làm chướng ngại việc ăn uống. Chứng tâm vị hỏa thịnh có tức là tâm và vị đều mắc bệnh. Triệu chứng: Bệnh nhân nôn ra huyết nhưng không có tổn thương ở vùng phế vị, huyết nôn ra có màu tươi, hoặc tía xám kèm theo thức ăn. Hoặc do tình chí uất kết lâu ngày, hỏa phát từ tâm, phối hợp với hỏa sẵn có ở vị kết hợp với nhau mà sinh bệnh.

Chứng tâm vị hỏa thịnh thường do khí lục dâm bị uất hóa hỏa ở bên trong truyền vào tâm vị mà sinh bệnh. Bệnh không ngoài ở tâm, vị và phế, vì ba kinh này bị nhiệt thiêu đốt".

Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày. Khi điều trị phải thanh vị nhiệt, tả tâm hỏa. Cơ chế bệnh:   Tâm với vị một thuộc tạng, một thuộc phủ nhưng về sinh lý có mối can dự chặt chẽ với nhau, nên khi sinh bệnh cũng ảnh hưởng lẫn nhau. Ảnh minh họa. Phương pháp điều trị:   + Do tâm vị hỏa thịnh sinh chứng thổ huyết. Bài thuốc: Tả tâm thang và bài thập hội tán: Đại hoàng 12g, hoàng liên 8g, hoàng cầm 6g, đại kế 12g, tiểu kế 10g, hà diệp 10g, trắc bách diệp diệp 12g, đan bì 10g, bạch mao căn 10g, thiên thảo căn 10g, chi tử 8g, tung lư bì 10g.

+ Do tâm vị hỏa thịnh sinh chứng mụn nhọt ở miệng lưỡi. Triệu chứng lâm sàng:   Tâm (tim) phiền cồn cào, vị quản đau rát, có khi nôn ra huyết, miệng lưỡi lở loét, hoặc có nhiều mụn nhọt, chảy máu chân răng, chân răng sưng đau, miệng hôi, khát nước, thích uống nước mát, mặt đỏ, ỉa táo bón, nước giải vàng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch hoạt sác.

Tâm chủ huyết, vị chủ giáng, khi tâm vị hỏa nhiệt quá thịnh, mạch lạc bị thương tổn, huyết trong tâm bị hỏa bức bách phải đi càn, làm vị khí nghịch lên mà nôn ra huyết. Đông y cho rằng: "Khi mụn mọc đầy miệng gọi là khẩu mi, nếu có nốt nhỏ màu trắng mọc ở hàm trên gọi là thất tinh sương.

Điều trị: Thanh nhiệt tả hỏa ở tâm vị. Bài thuốc: Thanh vị tán phối hợp bài tê giác địa hoàng thang: Đương quy 12g, sinh địa 16g, đan bì 6g, hoàng liên 6g, thăng ma 8g, tê ngưu (thay bằng sừng trâu) 12g, bạch thược 8g.

Cách dùng: Ngày uống một thang sắc uống 3 lần trong ngày.