Cái tên Biển Nhật Bản từ lâu nay vẫn làm người dân Hàn Quốc không hài lòng - luôn coi đây là biểu tượng của chế độ quân phiệt Nhật và nhấc 45 năm Nhật Bản cai trị Hàn Quốc, chỉ kết thúc vào năm 1945
Giới bình luận cho rằng, cùng với sự lớn mạnh về kinh tế và hiện là cường quốc kinh tế thứ 3 thế giới, Nhật Bản muốn có một nền quốc phòng ứng. Ông Albert del Rosario cũng nhấn mạnh, Manila phải tận dụng mọi nguồn lực, kêu gọi các đồng minh giúp đỡ để bảo vệ những gì thuộc về Philippines, đồng thời bảo vệ tổ quốc và sự an toàn cho người dân.
Với lối quy kết, chụp mũ, Tân Hoa xã cho rằng, Philippines “đang xúc tiến một cuộc đối đầu quân sự bằng cách nâng cấp lực lượng hải quân của mình và cố gắng lóng các nguồn lực nước ngoài cho quân đội để chống lại Trung Quốc?!”.
Thứ trưởng trực Bộ Ngoại giao Thái Lan Sihasak Phuangketkaow cho biết, các Ngoại trưởng nhất trí tổ chức các cuộc đàm luận sâu hơn về Bộ luật lệ ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) để xúc tiến hòa bình và ổn định trong khu vực và muốn nghe ý kiến của Trung Quốc về vấn đề này.
Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho biết, các nhà thương lượng Philippines đã được đề nghị đảm bảo rằng hiến pháp và luật pháp Philippines phải được quý trọng đầy đủ trong các thỏa thuận với Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc ông Đinh Bội Hoa và một số học giả Trung Quốc đang lo sợ trước những quan ngại của cộng đồng quốc tế về tham vọng, hoạt động bành trướng bờ cõi của Bắc Kinh ở Biển Đông nên cố tình lấp liếm bằng cách chụp mũ cho các bên là “gây rối tình hình” hay “kềm chế”, thậm chí là “khiêu khích” Trung Quốc.
Dù rằng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã quyết định không đến thăm đền Yasukuni trong ngày 15/8, nhưng Hàn Quốc vẫn phản đối việc quan chức chính phủ Nhật Bản dự định thăm đền Yasukuni.
Nhưng Ấn Độ không dính tới tranh chấp tại Biển Đông, song song tin rằng, vấn đề này cần được giải quyết một cách hòa bình. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh (trái) và đồng nhiệm Philippines Raul Hernandez Phát biểu trên Tạp chí Tuần báo Á châu, nhà phân tích quân sự Đài Loan Tsai Yi cho rằng, Hải quân Trung Quốc sẽ triển khai các tàu ngầm mini tàng hình trong cuộc chiến phi đối xứng với tàu sân bay Izumo của Nhật Bản.
Giới chức Hàn Quốc đã đề nghị Mỹ đổi tên một lãnh hải giữa quốc gia này và Nhật Bản trong các văn kiện và biểu đồ về cuộc chiến Triều Tiên.
Ngày 10/8, tờ nhật trình Vienna đăng bài “Châu Á - Thái Bình Dương chạy đua quân bị cực lớn” đề cập đến việc các nước trong khu vực này tới tấp mua sắm hoặc tự phát triển lực lượng hải quân, đặc biệt là ào ạt sắm tàu sân bay. Bài xã luận trên tờ Japan Times ngày 12/8 cho rằng, Thủ tướng Shinzo Abe phải nhận ra rằng, thực hành quyền tự vệ tập thể có thể thay đổi hoàn toàn bản chất của quốc gia Nhật Bản thời hậu chiến dựa trên nguyên tắc “thuần tự vệ” và đặt an ninh Nhật Bản đứng trước nguy cơ lớn hơn.
Ngày 14/8, tại hội nghị hẹp Ngoại trưởng ASEAN ở Hua Hin, Thái Lan, Ngoại trưởng các nước ASEAN đã kêu gọi các cuộc bàn bạc giải quyết tranh chấp cương vực và hàng hải trên Biển Đông với Trung Quốc trong các cuộc họp sắp tới.
Khoảng 1 tháng nữa, các thành viên ASEAN và Trung Quốc sẽ có buổi làm việc để đàm luận về các vấn đề liên can tới COC. Một khi loại trừ được sự can thiệp của Mỹ, Trung Quốc có nhiều khả năng giành phần thắng trước Nhật Bản và khiên chế các tranh chấp trong khu vực trước khi chúng leo thang thành một cuộc chiến toàn cầu.
Hàn Quốc cũng đang lặng lẽ sở hữu hàng không mẫu hạm trực thăng Dokdo. Hồng Thất Công - Tuấn Quỳnh. Ngày 12/8, tờ New York Times cho rằng, hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, Trung Quốc đã khuấy động khu vực Biển Đông bằng chính các tuyên bố chủ quyền cũng như những hành động có tính đối đầu trên các đảo nhỏ, thậm chí là các mỏm đá tại hải phận này. Vụ trưởng Vụ châu Mỹ Bộ Ngoại giao Philippines Carlos Sorreta cho biết, hai bên dự kiến kết thúc đàm phán vào cuối năm nay.
Mối quan hệ ASEAN - Ấn Độ Ngày 14/8, tờ China Post (Đài Loan) đăng phân tích của học giả, nhà bình luận thời sự Frank Ching về tiến triển của việc đàm phán COC.
Hãng PTI đưa tin, trong bài thuyết trình với chủ đề “Sự hội nhập kinh tế của Ấn Độ với châu Á” nhân kỷ niệm 30 năm thành lập trọng tâm quốc tế về thương mại, kinh tế và môi trường (CUTS), Ngoại trưởng Ấn Độ Salman Khurshid cho rằng, Ấn Độ cần có nhận thức và đối thoại hợp với Trung Quốc. Chuyên gia quân sự Trung Quốc Doãn Trác không cho rằng, hàng không mẫu hạm Ấn Độ sẽ phá vỡ thăng bằng chiến lược khu vực.
Theo đó, việc Nga cung cấp viện trợ quân sự cho đồng minh Đông Nam Á của mình để khiên chế Trung Quốc đang trỗi dậy
Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Antony cho biết, Ấn Độ cần có hải quân mạnh để bảo vệ đất liền và bảo vệ lợi. Người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines Edwin Lacierda cho biết, Manila hoan nghênh việc Mỹ và Philippines bắt đầu các cuộc thương thảo và sự tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ ở Philippines không những giúp Manila tăng cường khả năng phòng vệ tối thiểu, mà còn giúp họ ứng phó với các thảm họa nhân đạo.
Trong khi đó, một nhóm nghị sĩ Hàn Quốc có kế hoạch thăm quần đảo Dokdo/Takeshima, nhân dịp kết thúc 35 năm chiến đóng của quân đội Nhật Bản. Ngày 12-8, tờ The Times of India cho rằng, hiện trên thế giới chỉ có Mỹ, Nga, Anh và Pháp đã thiết kế và chế tạo thành công tàu sân bay, và Ấn Độ vừa ghi tên mình vào danh sách này sau khi hạ thủy tàu sân bay Vikrant. Học giả Đinh Bội Hoa còn quy chụp rằng, Nga đang “giả mạo quan hệ hữu hảo và cung cấp các hỗ trợ cần thiết cho các thành viên ASEAN” để củng cố vị thế và vai trò của Moskva trong khu vực.
Tính theo tỉ trọng hải quân trong các quân binh chủng chủ lực, Hải quân Mỹ chiếm 40%, Nhật Bản chiếm 17% trong khi Trung Quốc chưa đến 10%. Hiến pháp giờ của Nhật Bản (được gọi là Hiến pháp Hòa bình) tuyên bố trường đoản cú quyền phát động chiến tranh nhằm vào những nước khác. Ngày 12/8, đáp phỏng vấn báo chí, giáo sư địa-chính trị học Nalapat, Đại học Manipal, Ấn Độ cho rằng, Ấn Độ chế tác tàu sân bay sẽ không gây ảnh hưởng tới tình hình quân sự của châu Á.
Trong khi đó, Tân Hoa xã đăng bài viết của tướng học giả Trung Quốc Trần Hổ đề cập tới việc Nhật Bản hạ thủy tàu Izumo. San sớt quan điểm này, ông Dmitry Mosyak - người hiện đứng đầu Trung tâm Đông Nam Á của Viện Phương đông thuộc Viện hàn lâm khoa học Nga nhận định: Có rất nhiều dấu hiệu cho thấy, Trung Quốc sẽ làm khôn cùng mình để chia rẽ sự hợp nhất của ASEAN trong khi COC được soạn thảo.
Biển. Trong số các phương thức được đề xuất, 2 nước trọng các cuộc diễn tập quân sự liên hợp với trình độ cao và khuôn khổ ảnh hưởng lớn trên Biển Đông.
Tiến sĩ Evan S. Philippines muốn liên thủ với Mỹ Ngày 13/8, Tân Hoa xã cho rằng, việc Manila và Washington luận bàn (14/8) về việc tăng cường sự hiện diện của Mỹ lớn hơn trong khu vực Biển Đông sẽ không giúp giải quyết tranh chấp mà càng làm cho bao tay leo thang. Tùng san Tuần báo Á châu đã trêu gan Bắc Kinh khi so sánh 12 chiếc F-35 trên tàu sân bay Izumo của Nhật Bản vừa hạ thủy, có sức mạnh vượt trội so với 48 chiếc J-15 trên hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của Trung Quốc.
Lo ngại sự can thiệp của các nước lớn có ích lợi tự do hàng hải ở Biển Đông như Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ sẽ không để cho Bắc Kinh muốn làm gì thì làm như trước, Tân Hoa xã ngụy biện rằng, động thái đơn phương và sự can thiệp từ bên ngoài là phản tác dụng để giải quyết xung đột quốc tế và sẽ không giúp giảm bớt găng tay. Thứ trưởng Quốc phòng Philippines Pio Lorenzo Batino cho biết, cuộc thương lượng mới sẽ hướng tới việc cho phép “tái bố trí” các thiết bị quân sự Mỹ tại những căn cứ của Philippines và Manila muốn dùng các thiết bị này để bảo vệ vùng biển.
Trung Quốc muốn chơi trội Ngày 13/8, tờ Thời báo hoàn vũ đăng phân tách của ông Đinh Bội Hoa, học giả thuộc Viện Quan hệ quốc tế, Viện Khoa học xã hội Thượng Hải, chuyên nghiên cứu về Nga. Với khả năng tải khoảng 12 chống chọi cơ tàng hình F-35 Lighting II, Izumo là tàu sân bay hạng nhẹ. Thứ trưởng trực Bộ Ngoại giao Thái Lan Sihasak Phuangketkaow Giám đốc Viện Chính sách Trung Quốc tại Đại học Nottingham ở Anh, ông Steve Tsang cho rằng, Bắc Kinh đang chuyển sang chiêu dụ toàn khối ASEAN, cùng lúc đính mác “kẻ gây rối” cho Philippines.
Được biết, các bản đồ trong cuộc triễn lãm về cuộc chiến Triều Tiên có chí ít 10 trường hợp gọi vùng biển nằm giữa Hàn Quốc và Nhật là “Biển Nhật Bản - Sea of Japan” thay vì gọi là “Biển Đông - East Sea”, tên gọi Seoul muốn dùng.
Ông Trần Hổ cho rằng, Mỹ luôn coi Nhật Bản là “quân cờ” trong thế trận Châu Á - thăng bình Dương, nhưng nếu Tokyo thực sự trở thành đế quốc Nhật như trước đây thì Mỹ là người bị thách thức chính. Theo chuyên gia phân tách tình hình quốc tế Khâu Chấn Hải, Trung Quốc đang thực hành chính sách tách bó đũa, từng bước cô lập những nước đối đầu trực tiếp như Philippines
Việc Nhật Bản hạ thủy hàng không mẫu hạm Izumo, càng khiến Trung Quốc kiên tâm đóng hàng không mẫu hạm quốc nội đầu tiên sau khi sở hữu tàu sân bay Liêu Ninh.
Theo đó, những yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông rõ ràng không được tương trợ bởi UNCLOS và trong thực tại Trung Quốc đang đi ngược lại các từ ngữ, khái niệm, quy định rất rõ ràng của UNCLOS.
Sau khi nhận thấy điều này, Bắc Kinh đã và đang rót tiền cho hải quân, trong đó tập hợp cho lực lượng hoạt động và kiểm soát trái phép ở Biển Đông. Tờ Want Daily (Đài Loan) đưa tin, đến tháng 9, cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu sẽ tròn 90 tuổi nên trước đó (6/8), Phủ Tổng thống Singapore cho công bố cuốn sách “Lý Quang Diệu nhìn thiên hạ”. Theo giáo sư Học viện quốc phòng Trung Quốc Lý Đại Quang, Châu Á - thái hoà Dương hiện đã bị biến thành “nhà sưu tập” tàu sân bay và đây là cục diện phức tạp mà Trung Quốc không muốn thấy.
Trước đó (13/8), đã diễn ra cuộc gặp kín giữa các trưởng đoàn quan chức cấp cao (SOM) các nước ASEAN và cuộc họp SOM các nước ASEAN nhằm chuẩn bị cho cuộc họp Ngoại trưởng ASEAN. Theo Tân Hoa xã, Philippines đã đóng quơ các cửa đàm phán và đang có một loạt hành động đơn phương.
Medeiros, chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc cho rằng, Bắc Kinh không hẳn sẽ chấp thuận sờ soạng bộ quy tắc của luật quốc tế, thay vì thực thi, dường như Trung Quốc lại đang tìm cách viết lại chúng.
Ông Tsai Yi nhận định, Trung Quốc đủ sức ngăn chặn Mỹ can thiệp vào bất cứ cuộc xung đột tiềm năng giữa Bắc Kinh và Tokyo. Ông Tsai Yi cũng cho rằng, Bắc Kinh có thể tuyên bố vùng biển tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư là một bãi tập bắn của quân đội Trung Quốc.
Theo ông Lý Quang Diệu, Trung - Mỹ đều không muốn xung đột vũ trang, Trung Quốc cần phát triển quan hệ hữu hảo với Mỹ, để bảo đảm tiếp thâm nhập vào thị trường Mỹ, lôi cuốn đầu tư của Mỹ, còn Mỹ cũng không cấp thiết coi Trung Quốc là kẻ thù lâu dài. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin cho biết, Mỹ và Philippines sẽ trao đổi về phương thức luân chuyển lính tráng, để đảm bảo sự hiện diện trực của quân đội Mỹ tại các cứ quân sự của nước này.
New York Times cảnh báo, bất kỳ tính hạnh sai lầm nào cũng có thể khơi mào một cuộc xung đột thực thụ và Biển Đông đang bị phủ một bóng đen bít tất tay. Ngoại trưởng Thái Lan Surapong Tovijakchaikul nhấn mạnh, COC là công cụ ràng buộc hữu hiệu trong khi Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa nhận xét, hội nghị hôm 14/8 mang tính xây dựng và các Ngoại trưởng ASEAN đều có kỳ vọng lớn.
Ngày 14/8, Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản Trình Vĩnh Hoa đã có cuộc hội đàm với Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Akitaka Saiki để trao đổi về các chuyến thăm của nghị sĩ Nhật Bản tới ngôi đền Yasukuni. Để ứng phó với sự lấn sân của Trung Quốc trên Ấn Độ Dương, Ấn Độ đã hạ thủy hàng không mẫu hạm nội địa trước tiên mang tên INS Vikrant (12/8) và đang chế tạo chiếc thứ 2 mang tên INS Vishal.
Trước đó (12/8), Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bộc bạch mong muốn chỉnh sửa hiến pháp và coi đây là “sứ mệnh lịch sử” của ông. Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario Ngày 14/8, Philippines và Mỹ bắt đầu đàm phán nhằm tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ trên đất Philippines, trong đó có sự hiện diện của phi cơ, tàu chiến, binh sĩ cho hoạt động cứu trợ và an ninh biển.
Kể từ khi nhậm chức (tháng 12/2012), đây là lần trước tiên ông Shinzo Abe dùng những từ ngữ mạnh mẽ, như “sứ mệnh lịch sử” để diễn đạt quyết tâm chỉnh sửa hiến pháp.
Nếu chiến tranh với Nhật Bản nổ ra, Trung Quốc có thể huy động phi cơ chiến đấu, hoả tiễn, tàu chiến ven biển và tàu ngầm nhỏ tiến hành “chiến tranh du kích trên biển” chống lại hạm đội khổng lồ của Nhật Bản. Ngày 7/8, trang mạng The Union of Concerned Scientists (UCS) cho rằng, Mỹ có một bộ phận phân tách đặc biệt quan hoài tới những ảnh hưởng của tư tưởng quân sự cổ đại Trung Quốc đối với chính sách an ninh của Trung Quốc đương đại.
Cuối năm nay, Ấn Độ sẽ thu nhận tàu sân bay INS Vikramadityatừ Nga.
Manila cũng cho rằng, đề nghị gia tăng sự hiện diện luân phiên của quân đội Mỹ tại Philippines có thể “kích động” Trung Quốc trong bối cảnh tranh chấp cương vực ở Biển Đông đang leo thang. Nhật Bản quyết tâm thay đổi hiến pháp Ngày 13/8, Chủ tịch Ủy ban An ninh của Chính phủ Nhật Bản Shinichi Kitaoka tiết lộ với Hãng Kyodo News, Ủy ban An ninh sẽ đề xuất Tokyo có thể vận dụng quyền phòng thủ tập thể khi “các quốc gia có quan hệ thân cận” bị tấn công và cuộc tấn công được cho là gây hại đến Nhật Bản.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét