Theo ông Dũng, chất lượng quy hoạch thủy điện - đặc biệt là thủy điện nhỏ - rất hạn chế; không ít dự án bị loại bỏ, thiếu khả thi, phải điều chỉnh lược đồ khai phá và quy mô trong quá trình đầu tư.
“Thủy điện Sông Tranh thuộc diện nào? (tạm hoãn hay hủy bỏ)” - Phó Chủ tịch QH Huỳnh Ngọc Sơn chất vấn. Quá trình theo dõi, trên ý kiến “xử lý thận trọng, nghiêm túc, lấy ích lợi an toàn đập là chính, ích phát điện tính sau” - Bộ trưởng Hoàng nói - “không phát hiện thêm thông tin gì phức tạp hơn, công trình vẫn an toàn”.
Tuy nhiên, “đến ngày hôm nay, Thủ tướng chưa có quyết định chính thức về việc tích nước. Thủy điện Sông Tranh: Chưa có quyết định rút cuộc Do thời gian bố trí chỉ nửa buổi chiều và Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã đọc mỏng tóm tắt hết hơn 40 phút, đã chỉ có 1 câu hỏi và 1 quan điểm phát biểu.
(Nguồn: báo cáo Chính phủ). Số lượng các dự án thủy điện nhỏ trong quy hoạch là rất lớn (gần 90%), nhưng đóng góp về công suất của các dự án này không nhiều (khoảng 26%). 55% số chủ đập hoàn toàn chưa có phương án phòng, chống lụt bão.
Kết luận sự cố đó từ đâu, từ quy hoạch, thiết kế hay không nghiêm trang trong vận hành và gây thiệt hại thế nào”. Theo ông, “qua một quá trình quan trắc nữa, nếu đủ thông số, Chính phủ sẽ quyết định cho tích nước đến cao trình thiết kế hay giữ nguyên mực nước như hiện nay” và “trong khi chưa có kết luận chính thức thì tạm dừng tích nước”.
Đưa ra con số thu nhập bình quân 6,6 triệu đồng/người/năm, ông Phước nói mức thu nhập bình quân mới “vượt mức nghèo, nhưng lại chạm vào cái cận nghèo”. Dẫn từ 2 cuộc giám sát, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cho rằng “mặt trái của thủy điện bao giờ cũng làm thu hẹp diện tích rừng, gây tổn thất môi trường”. Gặp nhiều khó khăn, ít được quan tâm”. 66% số đập chưa có phương án bảo vệ được phê chuẩn.
239 dự án đã được quy hoạch. Hơn nữa, khi di bà con đi, việc giải quyết đất sản xuất đang gây khó cho bà con khi “đa số lâm nghiệp, chất lượng đất không tốt, Nhà nước không đầu tư lớn rất khó để phát triển SX”.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của QH Ksor Phước dành ắt thời kì phát biểu để nói về các sự cố thủy điện.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng mở đầu bằng việc đánh giá “có một số vụ địa chấn nhỏ liên tưởng đến thủy điện Sông Tranh 2, được ĐBQH và cử tri quan tâm”. Theo vắng của Chính phủ, kết quả rà soát thủy điện: Loại bỏ 424 dự án; không coi xét đưa vào quy hoạch 172 vị trí tiềm năng; tạm dừng có thời hạn 136 dự án; tiếp tục kiểm tra, đánh giá 158 dự án.
Chủ nhiệm Ủy ban KHCN và MT cũng nhóng “có thời đoạn việc quản lý chất lượng công trình xây dựng hầu như được giao hoàn toàn cho chủ đầu tư thực hành và tự chịu bổn phận, thiếu sự kiểm soát của cơ quan quản lý quốc gia”. Ủy ban KHCN nhà nước cũng được giao tiếp quan trắc dư chấn, “dùng cả chuyên gia nước ngoài từ Nga, Ấn Độ, Nhật Bản”.
Kèm ngay bên những con số rất đáng lo ngại này là hai nhận định kinh khủng: “Hiệu quả làm việc của hệ thống quan trắc tại một số công trình thủy điện là rất thấp” và “Việc xây dựng phương án phòng, chống lụt bão cho vùng hạ du trong cảnh huống xả lũ nguy cấp, vỡ đập. Hiện tại chỉ cho tích trên cao trình mực nước chết 4-5m”.
Tại một số dự án, chất lượng khâu khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát có nhiều hạn chế, gây không ít hệ lụy thụ động. Sau khi các sự cố được Bộ trưởng Hoàng giải thích “Đây chỉ là những công trình nhỏ, chủ đầu tư tư nhân, công suất không lớn”, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân một mặt khẳng định vai trò của thủy điện đối với an ninh năng lượng nhà nước, làm tăng tỉ trọng sản xuất công nghiệp, tạo nhiều việc làm và cả chức năng dự chống lũ; tuy nhiên, bà cũng yêu cầu “cần phải đại quát những sự cố, mặt trái của thủy điện”.
Cả nước hiện còn lại 815 dự án, công trình thủy điện, trong đó: Đang vận hành 268 dự án, đang thi công xây dựng và dự kiến khai hoang từ nay đến năm 2017 là 205 dự án trên tổng số 1.
Theo bộ trưởng, Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng chủ trì Hội đồng thẩm định quốc gia an toàn công trình nhằm xác định độ an toàn của đập.
Việc này - theo Bộ trưởng Hoàng - được tiến hành tích cực từ cuối năm 2011 đến nay. Theo ông, ít về quy hoạch thủy điện “cần bổ sung thêm, bẩm phải nêu rõ thêm về sự cố mà các nhà máy thủy điện đang dùng. Các dự án bị đưa ra khỏi quy hoạch vì 2 lý do chính: Hiệu quả đầu tư thấp, không có nhà đầu tư quan hoài và có tác động xấu đến môi trường và KT-XH. 55% số đập không có phương án chống lũ 30% số đập chưa hề được kiểm định.
Trong thực tiễn, ông nói, thủy điện làm thay đổi dòng chảy của nước, ảnh hưởng đến hạ lưu từ khô hạn, ngập mặn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét